Herdenkingsstenen pad

4. Edisonstraat 69

hier woonde NICOLAAS WAALEWIJN
vermoord in Amersfoort op 23-04-1945

Nicolaas Waalewijn (Nico) wordt geboren op 3 mei 1925 in Amsterdam, zoon van Pieter Waalewijn en Alida Molenbeek. Hij is de derde in een gezin van vier kinderen. Het is een hecht gezin. Vooral met zijn jongste zusje Josephina Helena (Leny) trekt Nico veel op. Van Amsterdam verhuizen ze naar Hilversum en vervolgens, op 20 januari 1934, naar de Edisonstraat 69 in Amersfoort. Nico is een veelzijdige jongen, kan goed tekenen, is sportief en muzikaal. Hij speelt piano en met zijn zusje Leny speelt hij vaak quatre-mains. Hij kan ook goed leren en na de Handelsschool gaat hij naar het Baarns Lyceum. Hij wil Frans gaan studeren.

Bevriend met Gorter en Van ‘t Eind

In de oorlog raakt hij betrokken bij het verzet. Voor Rinus van ’t Eind doet hij, samen met zijn vriend en buurjongen Rien Gorter, onderzoek bij de Duitse stellingen aan de Dorresteinsesteeg. Op 20 april 1945, dus vlak voor het einde van de oorlog, worden zij door een Nederlandse collaborateur gearresteerd, terwijl ze bezig zijn met het tellen van Duitse troepenbewegingen. Ze worden opgepakt en weggevoerd naar villa ’t Huys te Kalkwegh aan Laan 1914. Daar vallen zij in handen van de fanatieke SD-er Ludwig Heinemann, die in het oosten van het land bekend is komen te staan als het beest van Zutphen. Ze worden in de kelder opgesloten, waar zich dan al de NSB-er G.N. van Asperen bevindt. Hij zit daar omdat hij weigerde namen van politiemensen die met de illegaliteit samenwerken te noemen. Hij wordt mishandeld en ook Nico en Rien hebben het zwaar te verduren. Volgens van Asperen zouden zij onder hevige druk uiteindelijk de naam van hun opdrachtgever, Rinus van ’t Eind, hebben gegeven. Gedurende diezelfde nacht worden vader en zoon Van ‘t Eind opgepakt, mishandeld en ook in de kelder gegooid. In de vroege ochtend komen er nog twee gevangenen bij, Petrus Josephus Rogaar en Gerrit Jonkman. Zij hebben niets met de zaak van de andere vier te maken.

Diepe wond geslagen

De zeven gevangenen doen gezamenlijk nog een poging om uit te breken, doch dit wordt ontdekt en de bewaking wordt daarna verscherpt. In de middag van 22 april wordt Van Asperen vrijgelaten. Op 23 april worden de andere zes gevangenen zonder vorm van proces op bevel van Heinemann en in zijn aanwezigheid gefusilleerd. Ze worden in de tuin van de villa begraven. Op 4 mei worden zij voorlopig herbegraven op een plek in Kamp Amersfoort. Uiteindelijk krijgen alle zes slachtoffers een laatste rustplaats op de begraafplaats Rusthof. Nico’s naam staat vermeld op het monument ‘Rustenburg’ in Amersfoort. In het gezin Waalewijn heeft de dood van Nico een diepe wond geslagen, die nooit is genezen.

Heinemann uitgeleverd

Heinemann vlucht na de oorlog naar Duitsland. Daar wordt hij in maart 1946 aangehouden en aan Nederland uitgeleverd. Hij wordt verantwoordelijk geacht voor 40 moorden. Hij wordt ter dood veroordeeld en in februari 1947 geëxecuteerd.

Veel dank aan de familie voor de foto’s en het delen van de familiegeschiedenis.

 

Vorige stop | Hoofdpagina | Volgende stop